Materiały wyborcze – sprawdź jakie obowiązują zasady!
wtorek, 11 marca 2025 r.
W związku ze zbliżającymi się wyborami uzupełniającymi do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, wyznaczonymi na dzień 16 marca 2025 r., miasto informuje, iż wszelkie tablice reklamowe i urządzenia reklamowe stanowiące materiały wyborcze podlegają przepisom tzw. uchwały krajobrazowej (uchwała Nr XXXVI/908/20 Rady Miasta Krakowa z dnia 26.02.2020 r. w sprawie ustalenia „Zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń”).
Zgodnie z art. 109 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2408 z późn. zm.) materiałem wyborczym jest każdy pochodzący od komitetu wyborczego upubliczniony i utrwalony przekaz informacji mający związek z zarządzonymi wyborami.
Zaś reklamą w rozumieniu art. 2 pkt 16a ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 z późn zm.) jest upowszechnianie w jakiejkolwiek wizualnej formie informacji promującej osoby, przedsiębiorstwa, towary, usługi, przedsięwzięcia lub ruchy społeczne.
W związku z tym tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe zawierające informacje stanowiące materiały wyborcze, które promują osobę lub przedsięwzięcie, powinny być usytuowane zgodnie z zasadami i warunkami określonymi w uchwale.
Przepisy uchwały nie zabraniają umieszczania nośników reklamowych stanowiących materiały wyborcze na terenie Gminy Miejskiej Kraków. Wszystkie materiały wyborcze, które nie są sprzeczne z przepisami uchwały krajobrazowej i innymi przepisami prawa powszechnego oraz spełniają wymogi dla zachowania bezpieczeństwa ruchu drogowego, mogą być rozpowszechniane przez komitety wyborcze.
Poniżej zawarto informacje o różnych formach upowszechniania materiałów wyborczych w świetle przepisów uchwały krajobrazowej.
I UCHWAŁA KRAJOBRAZOWA NIE INGERUJE W TREŚĆ REKLAMY
Uchwała krajobrazowa nie ingeruje w treść upowszechnianych informacji o osobach, przedsiębiorstwach, towarach, usługach, przedsięwzięciach lub ruchach społecznych, które zgodnie z obowiązującą ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym są reklamą. Uchwała określa jedynie zasady jakim powinny odpowiadać miejsca i przedmioty służące ekspozycji takiej reklamy. Dzieli też miasto na Strefy określając przepisy dla każdej z nich.
Dlatego wynajmując firmę reklamową należy upewnić się, że korzystać ona będzie z legalnie umieszczonych (zgodnie z prawem budowlanym) i zgodnych z uchwałą krajobrazową nośników reklamowych.
II ISTNIEJĄCE TABLICE I URZĄDZENIA REKLAMOWE
W przypadku pojawienia się wątpliwości co do zgodności konkretnej istniejącej tablicy lub urządzenia reklamowego z uchwałą krajobrazową, Wydział Architektury i Urbanistyki UMK lub Zarząd Dróg Miasta Krakowa, zgodnie z posiadanymi kompetencjami, podejmuje odpowiednie czynności wyjaśniające. Jeżeli po ustaleniu parametrów tablicy lub urządzenia reklamowego oraz danych właściciela, zostanie potwierdzona niezgodność z uchwałą krajobrazową, to wszczynane jest z urzędu postępowanie w sprawie nałożenia kary finansowej oraz obowiązku doprowadzenia do zgodności z przepisami uchwały.
III REALIZACJA NOWYCH URZĄDZEŃ LUB TABLIC REKLAMOWYCH
Umieszczenie tablicy lub urządzenia reklamowego na istniejącym obiekcie budowlanym wymaga zgłoszenia zamiaru wykonania prac budowlanych (procedura AU-10), a jeśli obiekt wpisany jest do rejestru zabytków konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę (procedura AU-04).
Umieszczenie tablicy lub urządzenia reklamowego jako wolnostojących trwale związanych z gruntem wymaga uzyskania pozwolenia na budowę (procedura AU-04).
W celu zlokalizowania w przestrzeni pasa drogowego dróg publicznych oraz na terenach zarządzanych przez Zarząd Dróg Miasta Krakowa tablicy reklamowej bądź urządzenia reklamowego na potrzeby kampanii wyborczej należy złożyć wniosek zgodnie z procedurą zewnętrzną ZDMK-82.
Należy również pamiętać, że umieszczenie nośnika reklamowego w przestrzeni pasa drogowego dróg publicznych oraz na terenach zarządzanych przez Zarząd Dróg Miasta Krakowa wymaga uprzedniego uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na lokalizację obiektu (procedura ZDMK-61).
Reklamy przyklejone do szyb (wewnątrz czy też na zewnątrz budynku) nie stanowią robót budowlanych i nie są objęte regulacjami ustawy Prawo budowlane. Powyższe oznacza, że na ich realizację nie jest wymagane dokonanie zgłoszenia, jak i uzyskanie pozwolenia na budowę. Niemniej jednak nie zwalnia to z obowiązku dotrzymania warunków uchwały krajobrazowej. Ich niedotrzymanie może wiązać się z naliczeniem kary finansowej i nakazem usunięcia lub doprowadzenia do zgodności z uchwałą.
IV KONIECZNE JEST SPEŁNIENIE WYMOGÓW TZW. UCHWAŁY KRAJOBRAZOWEJ ORAZ TYCH ZAWARTYCH W UCHWAŁACH O PARKACH KULTUROWYCH
V WYKAZ NOŚNIKÓW REKLAMOWYCH JAKIE DOPUSZCZA TZW. UCHWAŁA KRAJOBRAZOWA
Nośniki na obiektach budowlanych:
1) BANER REKLAMOWY
Strefy: możliwość lokalizowania we wszystkich strefach, z ograniczeniem w Podobszarze 1 III Strefy.
Dopuszcza się sytuowanie baneru na poniższych zasadach:
a) na rusztowaniu budowlanym, przy obiekcie budowlanym, w związku z prowadzeniem robót budowlanych przy obiekcie budowlanym (nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy oraz nie częściej niż co 7 lat), przy czym powierzchnia ekspozycji reklamy na banerze nie może przekraczać 50% powierzchni banneru;
b) sytuowany na czas przedsięwzięć plenerowych:
- wyłącznie w określonym miejscu organizacji przedsięwzięcia plenerowego, na czas jego trwania, nie dłuższy niż 30 dni, oraz na czas ich montażu i demontażu w okresie trzech dni roboczych przed rozpoczęciem przedsięwzięcia plenerowego i do jednego dnia roboczego po jego zakończeniu;
- w Podobszarze 1 III Strefy dopuszcza się dodatkowo sytuowanie baneru w słupie powietrza nad drogami publicznymi i placami.
Podstawa prawna: § 4 ust. 1 pkt 1; § 9 ust. 1 pkt 1; § 10.
2) INNA TABLICA REKLAMOWA / INNE URZĄDZENIE REKLAMOWE
Strefy: możliwość lokalizowania we wszystkich strefach poza Podobszarem 1 III Strefy.
Dopuszcza się sytuowanie innej tablicy reklamowej/innego urządzenia reklamowego na poniższych zasadach:
a) na elewacji frontowej parteru obiektu budowlanego, w sposób niezasłaniający okien, drzwi i detali architektonicznych obiektu budowlanego, a także by łączna powierzchnia ekspozycji tablic reklamowych i urządzeń reklamowych wraz z powierzchnią szyldów usytuowanych na tej elewacji nie przekroczyła wielkości:
- do 25% powierzchni elewacji frontowej parteru w I Strefie,
- do 20% powierzchni elewacji frontowej parteru w II Strefie,
- do 15% powierzchni elewacji frontowej parteru w III Strefie – Podobszar 2 i 3;
b) na obiektach zlokalizowanych na działkach nr 1/179, 1/180, 1/181, 1/182, 1/183, 1/184, 1/185 obr. 52 Nowa Huta (Tauron Arena);
c) na ścianie ślepej budynku dopuszczalne jest sytuowanie jednej tablicy reklamowej/innego urządzenia reklamowego o powierzchni nieprzekraczającej 12 m2 (z wyłączeniem baneru).
Wymiary: wysokość do 3,5 m; powierzchnia ekspozycji reklamy do 5 m2.
Podstawa prawna: § 9 ust. 1 pkt 7; § 15; § 18.
3) MURAL
Strefy: możliwość lokalizowania we wszystkich strefach poza Podobszarem 1 III Strefy.
Dopuszcza się sytuowanie murali na poniższych zasadach:
a) na elewacji frontowej parteru obiektu budowlanego, tak aby łączna powierzchnia ekspozycji tablic reklamowych i urządzeń reklamowych wraz z powierzchnią szyldów usytuowanych na tej elewacji nie przekroczyła wielkości:
- do 25% powierzchni elewacji frontowej parteru w I Strefie,
- do 20% powierzchni elewacji frontowej parteru w II Strefie,
- do 15% powierzchni elewacji frontowej parteru w III Strefie – Podobszar 2 i 3;
b) na ścianie ślepej budynku dopuszczalne jest sytuowanie jednego muralu o powierzchni nieprzekraczającej 12 m2.
Podstawa prawna: § 4 ust.1 pkt 7; § 9 ust. 12; § 15 ust. 1; § 18.
4) PANEL REKLAMOWY
Strefy: możliwość lokalizowania we wszystkich strefach poza Podobszarem 1 III Strefy.
Dopuszcza się sytuowanie panelu reklamowego:
a) w wiatach przystankowych komunikacji miejskiej,
b) w przejściach podziemnych,
c) na wolnostojących obiektach budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m2 takich jak: kiosk, toaleta, z wyłączeniem takich obiektów budowlanych zlokalizowanych w Podobszarze 1 III Strefy.
Wymiary: panel reklamowy o wysokości do 2,5 m i szerokości do 1,6 m, w którym umieszczono gablotę lub elektroniczną powierzchnię reklamową o jednostronnej lub dwustronnej powierzchni ekspozycji, o wymiarach do 1,8 m wysokości i do 1,2 m szerokości.
Podstawa prawna: § 4 ust. 1 pkt 13; § 9 ust. 1 pkt 3; § 12.
5) BILLBOARD:
Strefy: możliwość lokalizowania wyłącznie w I Strefie.
Dopuszcza się sytuowanie billboardów na poniższych zasadach:
a) na elewacji frontowej parteru obiektu budowlanego, w sposób niezasłaniający okien, drzwi i detali architektonicznych obiektu budowlanego, a także by łączna powierzchnia ekspozycji tablic reklamowych i urządzeń reklamowych wraz z powierzchnią szyldów usytuowanych na tej elewacji nie przekroczyła 25% powierzchni elewacji frontowej parteru; o powierzchni 12 m2 albo 18 m2 z tolerancją +/- 5%;
b) na obiektach zlokalizowanych na działkach nr 1/179, 1/180, 1/181, 1/182, 1/183, 1/184, 1/185 obr. 52 Nowa Huta (Tauron Arena), stanowiących wykończenie elewacji obiektów budowlanych; o wymiarach 12 m2 albo 18 m2 z tolerancją +/- 5%;
c) na ścianie ślepej budynku dopuszczalne jest sytuowanie jednego billboardu o powierzchni 12 m2 z tolerancją +/- 5%.
Podstawa prawna: § 4 ust. 1 pkt 2; § 5 ust. 3; § 9 ust. 1 pkt 2; § 11; § 15 ust. 1; § 18.
Wolnostojące nośniki reklamowe:
6) SŁUP PLAKATOWO-REKLAMOWY „OKRĄGLAK”
Strefy: możliwość lokalizowania we wszystkich strefach z ograniczeniami.
Dopuszcza się sytuowanie słupa plakatowo-reklamowego („okrąglak”) na poniższych zasadach:
a) w Podobszarze 1 III Strefy (obszar objęty wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO) – sytuowanie zgodnie z miejscami lokalizacji, wskazanymi na załączniku nr 2 uchwały;
Wymiary: wysokość do 3,95 m; średnica walca od 1,2 m do 1,4 m, ze zwieńczeniem w kształcie kopuły o podstawie sześciokąta, opisaną na geometrycznie wyznaczonej półkuli o średnicy do 1,4 m, zakończonej iglicą z kulą; u podstawy kopuła zakończona jest poziomym ozdobnym gzymsem wysuniętym przed lico powierzchni słupa – zgodnie z załącznikiem nr 3 uchwały;
b) w Podobszarze 3 III Strefy (strefa buforowa obszaru objętego wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO) – sytuowanie w odległości nie mniejszej niż:
- 15 m od innego słupa plakatowo-reklamowego;
- 15 m od wiaty przystankowej komunikacji miejskiej;
Wymiary: wysokość do 4,2 m; średnica walca od 1,2 m do 1,4 m, ze zwieńczeniem w kształcie kopuły o podstawie sześciokąta, opisaną na geometrycznie wyznaczonej półkuli o średnicy do 1,4 m, zakończonej iglicą z kulą; u podstawy kopuła zakończona jest poziomym ozdobnym gzymsem wysuniętym przed lico powierzchni słupa – zgodnie z załącznikiem nr 3 uchwały;
c) w Podobszarze 3 III Strefy (poza strefą buforową obszaru objętego wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO) – sytuowanie w odległości nie mniejszej niż:
- 15 m od innego słupa plakatowo-reklamowego;
- 15 m od wiaty przystankowej komunikacji miejskiej;
Wymiary: wysokość do 4,2 m; średnica walca od 1,2 m do 1,4 m, ze zwieńczeniem w formie walca o średnicy do 1,6 m i wysokości 0,5 m;
d) dla pozostałego obszaru miasta – sytuowanie w odległości nie mniejszej niż:
- 15 m od innego słupa plakatowo-reklamowego;
- 15 m od wiaty przystankowej komunikacji miejskiej;
Wymiary: wysokość do 4,2 m; średnica walca od 1,2 m do 1,4 m, ze zwieńczeniem w formie walca o średnicy do 1,6 m i wysokości 0,5 m;
Podstawa prawna: § 2 ust. 2 pkt 2 i 3; § 4 ust. 1 pkt 18; § 9 ust. 1 pkt 5; § 13.
7) INNA TABLICA REKLAMOWA / INNE URZĄDZENIE REKLAMOWE
Strefy: możliwość lokalizowania wyłącznie w I Strefie i II Strefie.
Dopuszcza się sytuowanie innej tablicy reklamowej/innego urządzenia reklamowego na poniższych zasadach:
a) nie bliżej niż 100 m od przecięcia krawędzi jezdni skrzyżowań dróg publicznych,
b) w odległości pomiędzy wolnostojącymi tablicami reklamowymi lub wolnostojącymi urządzeniami reklamowymi nie mniejszej niż 80 m (ale nie dotyczy to słupa plakatowo–reklamowego i panelu reklamowego)
c) w odległości co najmniej 15 m od wiaty przystankowej komunikacji miejskiej,
Dodatkowo w terenach, określonych w uchwale, ulic wylotowych dopuszcza się sytuowanie innych wolnostojących tablic reklamowych albo innych wolnostojących urządzeń reklamowych, z tym że minimalna odległość pomiędzy nimi wynosi 500 m.
Wymiary: wysokość do 3,5 m; powierzchnia ekspozycji reklamy do 5 m2.
Podstawa prawna: § 4 ust. 1 pkt 23; § 5 ust. 2 i 3; § 9 ust. 1 pkt 6; § 14, § 16.
Istnieje możliwość lokalizowania powyższych form reklam w pasach drogowych, przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego – zatem, każda lokalizacja będzie przedmiotem indywidualnej analizy pod względem ww. czynnika. Niemniej jednak z uwagi na zachowanie BRD, nie przewiduje się możliwości lokalizacji ww. nośników m.in. w następujących miejscach: ścieżkach pieszych, ciągach pieszo-rowerowych, rowerowych oraz pasach zieleni pomiędzy krawędzią jezdni a wskazanymi powyżej ciągami.
Dodatkowo sposób wykonania oraz konstrukcja reklamy winny opierać się niekorzystnym warunkom atmosferycznym.
W ramach innych tablic reklamowych oraz innych urządzeń reklamowych istnieje możliwość lokalizowania reklam przy spełnieniu powyższych wytycznych oraz zasad dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
8) BILLBOARD
Strefy: możliwość lokalizowania wyłącznie w I Strefie, z wyłączeniem terenów, określonych w uchwale, ulic wylotowych.
Dopuszcza się sytuowanie billboardów na poniższych zasadach:
a) w odległości co najmniej 10 m od budynku,
b) nie bliżej niż 100 m od przecięcia krawędzi jezdni skrzyżowań dróg publicznych,
c) w odległości pomiędzy wolnostojącymi tablicami reklamowymi lub wolnostojącymi urządzeniami reklamowymi nie mniejszej niż 80 m (ale nie dotyczy to słupa plakatowo – reklamowego i panelu reklamowego),
d) w odległości co najmniej 15 m od wiaty przystankowej komunikacji miejskiej.
Wymiary:
- powierzchnia 12 m2 albo 18 m2, z tolerancją +/- 5%,
- wysokość do 10 m,
- dolna krawędź reklamy umiejscowiona jest na wysokości nie mniejszej niż 3 m od poziomu terenu.
Podstawa prawna: § 4 ust. 1 pkt 2; § 5 ust. 3; § 9 ust. 1 pkt 2; § 11; § 14; § 17 pkt 3, 5 i 6.
9) MASZT FLAGOWY
Strefy: możliwość lokalizowania we wszystkich strefach wyłącznie na zdefiniowanych w uchwale terenach towarzyszących obiektom usług.
Dopuszcza się sytuowanie nie więcej niż 3 masztów flagowych z chorągwiami na każde 0,5 ha terenu towarzyszącemu obiektom usług.
Wymiary: powierzchnia ekspozycji do 6m2; wysokość masztu do 12 m.
Podstawa prawna: § 17 pkt 2.
UWAGA ! Uchwała określa materiały z jakich mają być wykonywane tablice i urządzenia reklamowe.
VI INNE DOZWOLONE FORMY REKLAM, KTÓRYCH NIE DOTYCZĄ OGRANICZENIA Z UCHWAŁY:
- Reklama mobilna – czyli np. pojazdy samochodowe, transport zbiorowy – publiczny i prywatny, rowery, motocykle z umieszczoną na nich reklamą, także z megafonem.
- Reklamy noszone przez wynajęte osoby (tzw. „człowiek – reklama”).
- Inne – takie jak: media, radio, tv, Facebook, itd.
Z ograniczeniami wynikającymi z zapisów uchwał Rady Miasta Krakowa:
- Nr CXV/1547/10 Rady Miasta Krakowa z dnia 3 listopada 2010 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Stare Miasto;
- Nr XXIX/757/19 Rady Miasta Krakowa z dnia 20 listopada 2019 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Nowa Huta;
- Nr LXXXIII/2368/22 Rady Miasta Krakowa z dnia 27 kwietnia 2022 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Kazimierz ze Stradomiem.
VII NIEKTÓRE FORMY REKLAMY, KTÓRE W PRZESZŁOŚCI CZĘSTO BYŁY STOSOWANE W KAMPANIACH WYBORCZYCH, A KTÓRE NIE SĄ ZGODNE Z UCHWAŁĄ I CO DO ZASADY NIE MOGĄ ZOSTAĆ ZASTOSOWANE:
- W formie banerów sytuowanych na ogrodzeniach, murach i ścianach budynków;
- W formie plakatów rozklejanych na ogrodzeniach, murach i ścianach budynków;
- Na słupach trakcyjnych lub oświetleniowych;
- W formie banerów, w tym na billboardzie (poza dwoma wyjątkami opisanymi wcześniej);
- W formie tablic i urządzeń reklamowych sytuowanych na tymczasowych obiektach lub urządzeniach budowlanych związanych z organizacją przedsięwzięć plenerowych – wieców w Podobszarze 1 III Strefy (Stare Miasto – w obrębie Plant).